Van beginnende geletterdheid tot lezen
Type
Publication
Authors
Category
Tags
Taalbewustzijn, Mondelinge taal, Letterkennis, Fonemisch bewustzijn, Begrip geschreven taal, Algemeen 2, Algemeen 3, Fonologisch bewustzijn 4, Fonologisch bewustzijn 6, Fonologisch bewustzijn 12, Geschreven taal 1, Geschreven taal 2, Letters 1, Letters 3, Letters 5, Mondelinge taal 1, Mondelinge taal 4, Voorlezen 1, Voorlezen 3, Voorlezen 5
Abstract
- korte omschrijving: inspiratie, concrete ideeën en werkbladen om beginnende geletterdheid speels te stimuleren
- doelgroep: jongere kleuters, oudere kleuters, beginnende lezers
- context: buitenschoolse ondersteuning, school/klas
- groepsgrootte: 1-op-1, duo, kleine groep, grote groep
- begeleiding: zelfstandig, leraar, zorgleraar, logopedist
- duurtijd per keer: tussen 15 en 30 minuten, afhankelijk van het gekozen idee
- doelgroep: jongere kleuters, oudere kleuters, beginnende lezers
- context: buitenschoolse ondersteuning, school/klas
- groepsgrootte: 1-op-1, duo, kleine groep, grote groep
- begeleiding: zelfstandig, leraar, zorgleraar, logopedist
- duurtijd per keer: tussen 15 en 30 minuten, afhankelijk van het gekozen idee
Description
1. vermelde doelstelling: wil laten zien hoe kleuters op een speelse manier in aanraking kunnen komen met geschreven taal.
2. beschrijving:
- Het pakket biedt inspiratie om via een rijk taalaanbod zowel mondelinge taalvaardigheid (Mondelinge taal 1 en 4) als aandacht voor geschreven taal te stimuleren (Algemeen 2; Geschreven taal 1 en 2).
- Na een inleiding en klassikale voorbeeldprojecten gaat het Ideeënboek in op kringactiviteiten (Letters 3), zoals voorlezen, taal-, rijm-, schrijf- en leesspelletjes. Er wordt zowel met grotere eenheden (bv. rijm, zinnen, klankgroepen) gewerkt als met klanken en letters (Fonologisch bewustzijn 4 en 6; Letters 5). Bij voorlezen worden belangrijke principes benadrukt zoals dagelijks, interactief en herhalend voorlezen (Voorlezen 1, 3 en 5).
- Vervolgens biedt het boek ideeën voor de speel-, de lees/schrijf-, de boeken- en de luisterhoek met o.a. aandacht voor hoe kleuters zelf kunnen ‘lezen’ en ‘schrijven’ (Fonologisch bewustzijn 12).
- Betekenisvolle en concrete activiteiten samen met de leerkracht staan centraal (Algemeen 3). Bij sommige activiteiten zijn kopieerbladen voorzien.
- In ‘Mijn letterboekje’ kunnen kleuters letters kleuren en visueel en auditief herkennen (Letters 1). Op de poster zijn alle letters opgenomen samen met een kapstokwoord.
3. (extra) suggesties bij gebruik:
- Je kan het aanbod zelf structureren, opbouwen of aanpassen (Algemeen 6; Fonologisch bewustzijn 5 en 7). Doe dit met inzicht in het fonologisch bewustzijn en de moeilijkheidsgraad van oefeningen (Fonologisch bewustzijn 1 en 5).
- Gebruik de kopieerbladen en het letterboekje slechts als extra bovenop veel interactie en feedback (Algemeen 3).
- Ondanks oudere literatuurreferenties bevat het pakket ideeën en achtergronden die nog altijd bevestigd worden. Het blijft zinvol om nieuwe tendensen en literatuur ernaast te leggen (Algemeen 1).
- Verschillende activiteiten bieden kansen om ouders meer te betrekken (Werk samen 2).
- Klanken en letters komen vooral themaneutraal aan bod in de kleine kring, in de hoeken of in een thema over letterboeken. Toch kan je letters, de klank van een letter en de koppeling ertussen in elk thema aanbieden (Fonologisch bewustzijn 2 en 11; Letters 1 en 2).
- Geef woordenschat ook expliciete aandacht (Woordenschat 1).
4. besluit: een rijke inspiratiebron waaraan je zelf systematiek kan toevoegen.
LEGENDE
Principes uit beschrijving:
- Algemeen 2: Stimuleer alle taalvaardigheden: geschreven taal, mondelinge taal en woordenschat.
- Algemeen 3: Werk op een manier die bij kleuters past en die hen motiveert en aanspreekt.
- Fonologisch bewustzijn 4: Warm op met grotere eenheden, zoals woorden, klankgroepen en rijm zodat kinderen gevoelig worden voor klanken. Werk intussen toe naar het fonemisch bewustzijn.
- Fonologisch bewustzijn 6: Combineer werken aan fonemisch bewustzijn met een aanbod aan letters.
- Fonologisch bewustzijn 12: Leg uit waarom en hoe je woorden leest of schrijft.
- Geschreven taal 1: Besteed expliciet aandacht aan geschreven taal in verschillende contexten.
- Geschreven taal 2: Zorg voor een rijk taalaanbod.
- Letters 1: Bied letters bewust en vaak aan.
- Letters 3: Werk ook in kleine groep in je klas of praktijk.
- Letters 5: Werk niet geïsoleerd aan letters, maar in combinatie met andere activiteiten en vaardigheden.
- Mondelinge taal 1: Versterk de mondelinge taal met expliciete aandacht voor spreken en luisteren, tekst- en verhaalbegrip, woordenschat en taalbewustzijn.
- Mondelinge taal 4: Bied veel én rijke taal aan en creëer interacties.
- Voorlezen 1: Lees elke dag voor.
- Voorlezen 3: Zorg voor interactie en betrokkenheid.
- Voorlezen 5: Lees eenzelfde tekst of verhaal meer dan één keer voor.
Principes uit suggesties:
- Algemeen 1: Blijf nieuwe inzichten opvolgen.
- Algemeen 3: Werk op een manier die bij kleuters past en die hen motiveert en aanspreekt.
- Algemeen 6: Hou steeds zicht op het effect van je aanpak en stem je aanbod hierop af.
- Fonologisch bewustzijn 1: Zorg dat je zelf een goed inzicht hebt in de ontwikkeling van het fonologisch bewustzijn.
- Fonologisch bewustzijn 2: Bied expliciet activiteiten aan die het fonologisch bewustzijn en de koppeling tussen klanken en letters stimuleren.
- Fonologisch bewustzijn 5: Je kan de moeilijkheidsgraad verder bepalen door keuze van de taak, de woordstructuur en de eigenschappen van de klanken.
- Fonologisch bewustzijn 7: Stem de inhoud en de duurtijd van de fonologische interventie af op je doelen en op de kinderen zelf.
- Fonologisch bewustzijn 11: Creëer een betekenisvolle en motiverende context voor je activiteiten.
- Letters 1: Bied letters bewust en vaak aan.
- Letters 2: Werk expliciet op het benoemen van de klank van een letter.
- Werk samen 2: Geef ouders laagdrempelige adviezen om thuis werk te maken van een rijke taalomgeving.
- Woordenschat 1: Werk zowel impliciet als expliciet aan woordenschat.
2. beschrijving:
- Het pakket biedt inspiratie om via een rijk taalaanbod zowel mondelinge taalvaardigheid (Mondelinge taal 1 en 4) als aandacht voor geschreven taal te stimuleren (Algemeen 2; Geschreven taal 1 en 2).
- Na een inleiding en klassikale voorbeeldprojecten gaat het Ideeënboek in op kringactiviteiten (Letters 3), zoals voorlezen, taal-, rijm-, schrijf- en leesspelletjes. Er wordt zowel met grotere eenheden (bv. rijm, zinnen, klankgroepen) gewerkt als met klanken en letters (Fonologisch bewustzijn 4 en 6; Letters 5). Bij voorlezen worden belangrijke principes benadrukt zoals dagelijks, interactief en herhalend voorlezen (Voorlezen 1, 3 en 5).
- Vervolgens biedt het boek ideeën voor de speel-, de lees/schrijf-, de boeken- en de luisterhoek met o.a. aandacht voor hoe kleuters zelf kunnen ‘lezen’ en ‘schrijven’ (Fonologisch bewustzijn 12).
- Betekenisvolle en concrete activiteiten samen met de leerkracht staan centraal (Algemeen 3). Bij sommige activiteiten zijn kopieerbladen voorzien.
- In ‘Mijn letterboekje’ kunnen kleuters letters kleuren en visueel en auditief herkennen (Letters 1). Op de poster zijn alle letters opgenomen samen met een kapstokwoord.
3. (extra) suggesties bij gebruik:
- Je kan het aanbod zelf structureren, opbouwen of aanpassen (Algemeen 6; Fonologisch bewustzijn 5 en 7). Doe dit met inzicht in het fonologisch bewustzijn en de moeilijkheidsgraad van oefeningen (Fonologisch bewustzijn 1 en 5).
- Gebruik de kopieerbladen en het letterboekje slechts als extra bovenop veel interactie en feedback (Algemeen 3).
- Ondanks oudere literatuurreferenties bevat het pakket ideeën en achtergronden die nog altijd bevestigd worden. Het blijft zinvol om nieuwe tendensen en literatuur ernaast te leggen (Algemeen 1).
- Verschillende activiteiten bieden kansen om ouders meer te betrekken (Werk samen 2).
- Klanken en letters komen vooral themaneutraal aan bod in de kleine kring, in de hoeken of in een thema over letterboeken. Toch kan je letters, de klank van een letter en de koppeling ertussen in elk thema aanbieden (Fonologisch bewustzijn 2 en 11; Letters 1 en 2).
- Geef woordenschat ook expliciete aandacht (Woordenschat 1).
4. besluit: een rijke inspiratiebron waaraan je zelf systematiek kan toevoegen.
LEGENDE
Principes uit beschrijving:
- Algemeen 2: Stimuleer alle taalvaardigheden: geschreven taal, mondelinge taal en woordenschat.
- Algemeen 3: Werk op een manier die bij kleuters past en die hen motiveert en aanspreekt.
- Fonologisch bewustzijn 4: Warm op met grotere eenheden, zoals woorden, klankgroepen en rijm zodat kinderen gevoelig worden voor klanken. Werk intussen toe naar het fonemisch bewustzijn.
- Fonologisch bewustzijn 6: Combineer werken aan fonemisch bewustzijn met een aanbod aan letters.
- Fonologisch bewustzijn 12: Leg uit waarom en hoe je woorden leest of schrijft.
- Geschreven taal 1: Besteed expliciet aandacht aan geschreven taal in verschillende contexten.
- Geschreven taal 2: Zorg voor een rijk taalaanbod.
- Letters 1: Bied letters bewust en vaak aan.
- Letters 3: Werk ook in kleine groep in je klas of praktijk.
- Letters 5: Werk niet geïsoleerd aan letters, maar in combinatie met andere activiteiten en vaardigheden.
- Mondelinge taal 1: Versterk de mondelinge taal met expliciete aandacht voor spreken en luisteren, tekst- en verhaalbegrip, woordenschat en taalbewustzijn.
- Mondelinge taal 4: Bied veel én rijke taal aan en creëer interacties.
- Voorlezen 1: Lees elke dag voor.
- Voorlezen 3: Zorg voor interactie en betrokkenheid.
- Voorlezen 5: Lees eenzelfde tekst of verhaal meer dan één keer voor.
Principes uit suggesties:
- Algemeen 1: Blijf nieuwe inzichten opvolgen.
- Algemeen 3: Werk op een manier die bij kleuters past en die hen motiveert en aanspreekt.
- Algemeen 6: Hou steeds zicht op het effect van je aanpak en stem je aanbod hierop af.
- Fonologisch bewustzijn 1: Zorg dat je zelf een goed inzicht hebt in de ontwikkeling van het fonologisch bewustzijn.
- Fonologisch bewustzijn 2: Bied expliciet activiteiten aan die het fonologisch bewustzijn en de koppeling tussen klanken en letters stimuleren.
- Fonologisch bewustzijn 5: Je kan de moeilijkheidsgraad verder bepalen door keuze van de taak, de woordstructuur en de eigenschappen van de klanken.
- Fonologisch bewustzijn 7: Stem de inhoud en de duurtijd van de fonologische interventie af op je doelen en op de kinderen zelf.
- Fonologisch bewustzijn 11: Creëer een betekenisvolle en motiverende context voor je activiteiten.
- Letters 1: Bied letters bewust en vaak aan.
- Letters 2: Werk expliciet op het benoemen van de klank van een letter.
- Werk samen 2: Geef ouders laagdrempelige adviezen om thuis werk te maken van een rijke taalomgeving.
- Woordenschat 1: Werk zowel impliciet als expliciet aan woordenschat.
Biblio Notes
ideeënboek, Mijn Letterboekje, Nakijkboekje, Kopieermap, Poster
prijs:101-150 euro voor het pakket
prijs:101-150 euro voor het pakket
Number of Copies
1
