Taalbewustzijn, Mondelinge taal, Letterkennis, Fonemisch bewustzijn, Begrip geschreven taal, Algemeen 2, Algemeen 3, Algemeen 8, Geschreven taal 1, Geschreven taal 3, Voorlezen 1, Voorlezen 3, Voorlezen 4, Voorlezen 5, Fonologisch bewustzijn 2, Fonologisch bewustzijn 11, Letters 1, Letters 6, Mondelinge taal 1, Woordenschat 1, Woordenschat 11, Woordenschat 12 

- korte omschrijving: handboek met doelgerichte stimulering van geletterdheid bij kinderen tussen 0 en 7 jaar
- doelgroep: jongere kleuters, oudere kleuters, beginnende lezers
- context: school/klas, buitenschoolse ondersteuning
- groepsgrootte: 1-op-1, duo, kleine groep, grote groep
- begeleiding: leraar, zorgleraar, logopedist,
- duurtijd per keer: minder dan 15 minuten, tussen 15 en 30 minuten 

1. vermelde doelstelling: wil een inspiratiebron bieden om de geletterdheid bij kinderen tussen 0 en 7 jaar te stimuleren en daarmee de kans op laaggeletterdheid verkleinen.

2. beschrijving:
- In elk hoofdstuk staat een domein rond beginnende geletterdheid centraal: leesplezier, boekoriëntatie en verhaalbegrip, functies van schrift, taalbewustzijn en alfabetisch principe, digitale geletterdheid (Algemeen 2). Telkens krijg je achtergrondinformatie en voorbeelden hoe je dit domein kan aanpakken, passend bij de leeftijd van de kinderen (Algemeen 3) met tips voor sites, boeken, lesmateriaal en het inrichten van een rijke leeromgeving.
- Bij het handboek hoort de website liefdevoorletters.swpbook.com met aanvullingen zoals lesmateriaal en digitale tools (Algemeen 8, Woordenschat 11).
- Er is veel aandacht voor adviezen rond de relatie tussen gesproken en geschreven taal (Geschreven taal 1), hoe kinderen maximaal kunnen leren van je voorleesroutine (Voorlezen 1, 3, 4, 5, Mondelinge taal 1, Woordenschat 1, 12), interactie en ouderbetrokkenheid (Geschreven taal 3, Letters 6). Ook rond fonologisch bewustzijn en letterkennis zijn tal van praktische handreikingen opgenomen (Fonologisch bewustzijn 2, 11, Letters 1).

3. (extra) suggesties bij gebruik:
- Focus bij alsof schrijven niet alleen op het niveau van letters en klanken. Kinderen kunnen al op jonge leeftijd ‘leren’ dat je wat je zegt kan opschrijven. Ze kunnen bv. bij een tekening ‘schrijven’ wat ze getekend hebben. In kribbels die nog geen enkele lettervorm tonen, kunnen andere eigenschappen tot uiting komen zoals woorden (spaties tussen kribbels), zinnen (verschillende kribbels in groepjes) enz. (Geschreven taal 1). Zeg dan enthousiast bv. ‘Dit lijken wel echte woorden!’
- Observeer hoe kleuters reageren en stem je ondersteuning daarop af (Algemeen 6). Werk eventueel in kleine groep (Algemeen 7, Fonologisch bewustzijn 9).
- Differentieer bij activiteiten rond fonologisch bewustzijn door rekening te houden met de moeilijkheidsgraad van woorden (bv. eerst eenvoudige korte woordjes, dan pas clusterwoorden). Houd er rekening mee dat sommige klanken in sommige posities makkelijker te horen zijn dan in andere posities. (Fonologisch bewustzijn 5).
- Wees kritisch bij het selecteren van aanvullende tips en materialen. Hou rekening met werkzame principes (Algemeen 1, Fonologisch bewustzijn 1) en maak er geen geïsoleerde activiteiten van (Fonologisch bewustzijn 11).

4. besluit: een compleet handboek dat je achtergrond en – mits kritische reflectie – veel rijke inspiratie biedt om geletterdheid te stimuleren.

LEGENDE
Principes uit beschrijving:
- Algemeen 2: Stimuleer alle taalvaardigheden: geschreven taal, mondelinge taal en woordenschat.
- Algemeen 3: Werk op een manier die bij kleuters past en die hen motiveert en aanspreekt.
- Algemeen 8: Integreer digitale tools en software om je aanbod extra te ondersteunen.
- Geschreven taal 1: Besteed expliciet aandacht aan geschreven taal in verschillende contexten.
- Geschreven taal 3: Motiveer ouders om hun kind zo vroeg mogelijk geschreven taal te laten ontdekken.
- Voorlezen 1: Lees elke dag voor.
- Voorlezen 3: Zorg voor interactie en betrokkenheid.
- Voorlezen 4: Je kan de moeilijkheidsgraad van vragen gradueel opbouwen.
- Voorlezen 5: Lees eenzelfde tekst of verhaal meer dan één keer voor.
- Fonologisch bewustzijn 2: Bied expliciet activiteiten aan die het fonologisch bewustzijn en de koppeling tussen klanken en letters stimuleren.
- Fonologisch bewustzijn 11: Creëer een betekenisvolle en motiverende context voor je activiteiten.
- Letters 1: Bied letters bewust en vaak aan.
- Letters 6: Motiveer ouders om thuis aandacht te hebben voor geschreven taal en letters.
- Mondelinge taal 1: Versterk de mondelinge taal met expliciete aandacht voor spreken en luisteren, tekst- en verhaalbegrip, woordenschat en taalbewustzijn.
- Woordenschat 1: Werk zowel impliciet als expliciet aan woordenschat.
- Woordenschat 11: Integreer digitale tools en software om je aanbod extra te ondersteunen.
- Woordenschat 12: Gebruik interactief voorlezen als actieve woordenschatkansen.

Principes uit suggesties:
- Algemeen 1: Blijf nieuwe inzichten opvolgen.
- Algemeen 6: Hou steeds zicht op het effect van je aanpak en stem je aanbod hierop af.
- Algemeen 7: Werk in kleine groep of individueel met kinderen die extra ondersteuning nodig hebben.
- Geschreven taal 1: Besteed expliciet aandacht aan geschreven taal in verschillende contexten.
- Fonologisch bewustzijn 1: Zorg dat je zelf een goed inzicht hebt in de ontwikkeling van het fonologisch bewustzijn.
- Fonologisch bewustzijn 5: Je kan de moeilijkheidsgraad verder bepalen door keuze van de taak, de woordstructuur en de eigenschappen van de klanken.
- Fonologisch bewustzijn 9: Werk bij risicoleerlingen ook in kleine groep.
- Fonologisch bewustzijn 11: Creëer een betekenisvolle en motiverende context voor je activiteiten. 

hardcover
372 p.
prijs: 51-75 euro