Taalbewustzijn, Mondelinge taal, Letterkennis, Fonemisch bewustzijn, Algemeen 3, Algemeen 4, Fonologisch bewustzijn 2, Fonologisch bewustzijn 4, Fonologisch bewustzijn 5, Fonologisch bewustzijn 6, Mondelinge taal 1, Voorlezen 4, Voorlezen 8, Woordenschat 1, Woordenschat 2, Woordenschat 3, Woordenschat 8, Woordenschat 13 

- korte omschrijving: programma om de taalontwikkeling te ondersteunen en stimuleren bestaande uit 2 werkmappen, beloningsstickers en bijhorende pluchen muis
- doelgroep: peuters en kleuters, zowel met als zonder taalproblemen, NT2-kinderen
- context: buitenschoolse ondersteuning, school/klas
- groepsgrootte: 1-op-1, duo, kleine groep, grote groep
- begeleiding: leraar, zorgleraar, logopedist
- duurtijd per keer: minder dan 15 minuten 

1. vermelde doelstelling: wil de algemene taalontwikkeling van peuters en kleuters ondersteunen en stimuleren.

2. beschrijving:
- ToP is een taalontwikkelingsprogramma bestaande uit 2 werkmappen, stickervellen en de pluchen muis ‘Piep’ (Algemeen 3).
- De map bevat verhalen en kleurrijke prenten van ‘Piep en de dieren’ volgens de thema’s dierentuin, boerderij, tuin en park en bos (Voorlezen 8, Woordenschat 1, 2 en 13).
- Er zijn verhalen, werkblaadjes en spelletjes (Woordenschat 3) voor taalinhoud (map 1: verhalen, woordenschat) en taalvorm/taalgebruik (map 2: morfologie, syntaxis, pragmatiek, foneembewustzijn) (Mondelinge taal 1).
- Het onderdeel ‘foneembewustzijn’ bestaat uit rijmtaken, oefeningen voor identificeren van diverse klanken in verschillende woordposities, opsplitsen in woordgroepen, oefeningen op lange/korte woorden en taken met letters (Fonologisch bewustzijn 2, 4 en 6). Op elke linkerpagina worden de oefeningen in drie stappen aangeboden: aanbod, begrip en productie (Algemeen 4, Fonologisch bewustzijn 5).
- Voor woordenschat zijn er controlelijsten (Woordenschat 8). Bij een aantal onderdelen (woordenschat/verhalen) is een onderverdeling gemaakt in 2 talige niveaus, namelijk 2-4 jaar en ouder dan 4 jaar (Algemeen 4, Voorlezen 4).

3. (extra) suggesties bij gebruik:
- Laat de kinderen de woorden actief ervaren en toepassen tijdens een bezoek aan het stadparkje in de buurt, de tuin, de boerderij of de dierentuin. (Woordenschat 3, 9 en 10).
- Gebruik een volgvinger tijdens het voorlezen van de verhalen. Wijs de kinderen ook op de woordbeelden (Voorlezen 6, Fonologisch bewustzijn 12).
- Met de controlelijsten voor woordenschat kan je nagaan welke doelwoorden een kind al passief/actief kent. Maak eventueel zelf controlelijsten voor de andere taken, zoals de rijmtaken, de letterkennis … (Fonologisch bewustzijn 14).
- Betrek ook de ouders en geef hen concrete en haalbare tips mee. Vraag hen bijvoorbeeld om te wandelen in de tuin en met de dierenprenten op zoek te gaan naar echte exemplaren. Laat hen foto’s maken van de diertjes (Werk samen 2, Woordenschat 10).

4. besluit: goed opgebouwd, aantrekkelijk materiaal met expliciete aandacht voor de diverse talige vaardigheden.

LEGENDE
Principes uit beschrijving:
- Algemeen 3: Werk op een manier die bij kleuters past en die hen motiveert en aanspreekt.
- Algemeen 4: Hou rekening met de achtergrond van de kinderen.
- Fonologisch bewustzijn 2: Bied expliciet activiteiten aan die het fonologisch bewustzijn en de koppeling tussen klanken en letters stimuleren.
- Fonologisch bewustzijn 4: Warm op met grotere eenheden, zoals woorden, klankgroepen en rijm zodat kinderen gevoelig worden voor klanken. Werk intussen toe naar het fonemisch bewustzijn.
- Fonologisch bewustzijn 5: Je kan de moeilijkheidsgraad verder bepalen door keuze van de taak, de woordstructuur en de eigenschappen van de klanken.
- Fonologisch bewustzijn 6: Combineer werken aan fonemisch bewustzijn met een aanbod aan letters.
- Mondelinge taal 1: Versterk de mondelinge taal met expliciete aandacht voor spreken en luisteren, tekst- en verhaalbegrip, woordenschat en taalbewustzijn.
- Voorlezen 4: Je kan de moeilijkheidsgraad van vragen gradueel opbouwen.
- Voorlezen 8: Interessante woordenschat die in de tekst vaak voorkomt, kan je benadrukken en uitlokken.
- Woordenschat 1: Werk zowel impliciet als expliciet aan woordenschat.
- Woordenschat 2: Creëer een rijke, betekenisvolle en motiverende context.
- Woordenschat 3: Laat veel woorden en betekenissen herhaald aan bod komen in verhalen, situaties en spel.
- Woordenschat 8: Observeer en evalueer de woordenschatontwikkeling op verschillende manieren.
- Woordenschat 13: Je kan verhalen selecteren waarin bepaalde woorden vaak aan bod komen.

Principes uit suggesties:
- Fonologisch bewustzijn 12: Leg uit waarom en hoe je woorden leest of schrijft.
- Fonologisch bewustzijn 14: Blijf het niveau en de vooruitgang van de kinderen monitoren.
- Voorlezen 6: Je kan tijdens het interactief voorlezen wijzen op de geschreven taal.
- Woordenschat 3: Laat veel woorden en betekenissen herhaald aan bod komen in verhalen, situaties en spel.
- Woordenschat 9: Maak de kinderen sterk betrokken bij je woordenschatactiviteiten: geef ze veel kansen om de woorden actief te ervaren en toe te passen.
- Woordenschat 10: Laat woorden meermaals en in verschillende contexten aan bod komen.
- Werk samen 2: Geef ouders laagdrempelige adviezen om thuis werk te maken van een rijke taalomgeving. 

2 ringmappen
448 p.
prijs: 250-300 euro